In viva sin la musica nova!

Intervista cun David Sontòn-Caflisch: RTR-Launch neo.mx3 & Ensemble ö!

RTR festivescha la partenza da neo.mx3 cun in concert spezial ils 11 d’october a Cuira – ensemen cun il Ensemble ö! dal Grischun. Durant quel concert èn d’udir numerusas ovras da cumponists svizzers che vegnan registrads da RTR sin video. Quels datti lura da vesair sin neo.mx3 sco era rtr.ch/musica.

Thomas Meyer en in discurs cun il violinist e cumponist David Sontòn-Caflisch, manader artistic dal Ensemble ö!.

L’Ensemble ö! exista dapi il 2002 ed è sa furmà dal ensemble d’instruments da corda Musicuria che vus avevas funda il 1991. Vus eras quella giada gimnasiast…tgenin era voss intent?

Gia tar Musicuria avain nus integra en mintga program in toc musica nova, mintgatant er ina primaudiziun. L’interess è lura sa spustà adina dapli en quella direcziun ed a la fin hai da l’Ensemble ö! – cun in per artgists da Musicuria ed in per musicants d’instruments da flad, clavazin e percussiun.

David Sontòn-Caflisch & Ensemble ö! en acziun

Il num è insolit?

Jau hai preschenta l’ensemble cun ils pleds: nus na faschain betg la differenza tranter «E» ed «U». Las medias grischunas han interpreta quai en moda originala: «e» ed «u» dattan «eu», e cun pronunzia franzosa da quai in «ö». Al principi aveva er jau pensà al «ö!», cun il qual ins fa viva en il Grischun. Quai è simplamain in viva sin la musica nova.

Il program cuntegn adina in tema specific.

Mintga stagiun datti tar nus in tema e quel dilucidain nus en detagl. Per mai sco manader artistic na vai betg mo per tscherner buns tocs, mabain er per far in program interessant che raquinta in’istorgia. Mintga saira datti in grond eveniment che cuntegn tocs da differents cumponists.


Stephanie Hänsler, Im Begriffe, ensemble ö! 2017

La vastadad dal univers stà sper la singularitad da l’art..

La stagiun currenta ha il motto «Sulegls».

…in camp fitg vast. Cun guardar sin il tschiel stailì emblid ins savens che tut ils puncts che glischan èn sulegls. Tuts han lur agen mund e quests èn nunditg lontan l’in da l’auter. Noss proxim vischin è gia quatter onns da glisch davent da nus. Quai mussa quant pitschens che nus essan, però er quant incumparabels. Nus essan capabels da reflectar davart art e musica! La vastadad dal univers stà sper la singularitad da l’art.

Quests aspects dilucidais vus en pliras manieras: ils concerts sa numnan: «Onns da glisch», «Nunaccessibladad», «Energia» ,«Opium». Co creais vus ils programs?      

Tar il program actual «Onns da glisch» vai per la massa e la videzza: la massa d’ina milliarda stailas è nunimaginabla, tranter las stailas datti ina gronda videzza. Duas ovras dal concert (da Vladimir Tarnopolski e Gwyn Pritchard) èn cumposiziuns extremamain cumpactas. Ins po seguir l’entira idea, però betg mintga nota. Da l’autra vart lavuran ils tocs da Luciano Berio e Roland Moser cun la videzza ed èn fitg quiets. Quel da Marc-André Dalbavie fa ina cumbinaziun da tuts dus elements.


Jannis Xenakis, Dikhthas, Ensemble ö! 2017

Per quests programs lavurais vus cun in curatori, quai è nov.   

Enfin uss ma sun jau fatschenta intensivamain cun la materia. Perquai hai jau vulì consultar experts. Quest onn èn quai in filosof/psicolog, in schurnalist, ina scriptura ed in astrofisicher. Uschia sa ramassa blera savida specifica per profundar ils temas tschernids. Tar noss emprim inscunter avain nus discus mintga program en detagl ed avain considerà ils aspects da tut las disciplinas. Or da quai hai lura dà curts texts litterars che vegnan integrads en ils concerts. Per evitar memia blera teoria applitgescha la scriptura questas ponderaziuns en moda litterara. Ils texts animeschan però er da passentar pli intensivamain il proxim toc. Els èn il fil cotschen tar la musica che è anc adina predominanta. Ed avant il concert datti mintga giada introducziuns nua che la musica stà en il center.

Ils concerts èn la basa per las discussiuns.

Quest onn bain, quai è in project da pilot. Pli tard vulain nus er render accessibel ils dis da discussiun per musicistas e musicists ed er per il public. Cun il temp pudess quai daventar in accumpagnament dals concerts.

Damai in project intermediond ed interdisciplinar

Plitost «transdisciplinar». I dat pliras disciplinas per approfundar la musica. Igl è anc adina en moda da enritgir concerts cun elements da video ed events da glisch. Quai è legitim, però qua na dastga esser ina distracziun superfiziala. Nossa musica dovra vaira blera concentraziun e duai vegnir cumbinada en moda intelligenta, perquai na pon ins be agiuntar elements da divertiment.

Trais cumponists cumparan pliras giadas: in franzos Tristan Murail, l’austriac  Klaus Lang ed il svizzer Klaus Huber, mort il 2017.

Murail cumpona musica fitg sensuala. Per mai èsi impurtant da punctuar quest aspect, pertge savens vegni pretais che la musica nova saja memia abstracta. Lang fascinescha pervi da sia musica cun vastezza, e tar Huber ans regurdain nus d’in grond cumponist svizzer che vegn actualmain in pau a la curta. Durant l’entira vita è el sa fatschentà cun la rolla dal pitschen uman en il univers. Per ses toc da solo per flauta «Ein Hauch von Unzeit» aveva el animà ils interprets da far versiuns novas – e nus preschentain gist duas versiuns novas per ensemble.


Klaus Huber, Ein Hauch von Unzeit IV (Versiun per sopran, clavazin, flauta, clarinetta ed orgla), Ensemble Neue Horizonte Bern, 1976

Cun las primaudiziuns da Duri Collenberg e Martin Derungs faschais vus er attent sin vossas ragischs grischunas…

Els dus stan per la generaziun la pli giuvna e la pli veglia da cumponists grischuns en il rom da «Tuns contemporans», nossa biennala, che nus avain fundà avant dus onns ensemen cun la Filarmonia da chombra dal Grischun. Per nus era impurtant dad unir ils dus protagonists professiunals dal chantun. Cun quai vulain nus sminuir la retegnientscha d’entrar envers la musica nova. Il finlandais Magnus Lindberg vegn ad esser la proxima giada cumponist in-residence.

Ladies only! 

Per il festival avais vus era lantschà in «Call for Scores Onns»… a tgi è quel drizzà?

A cumponistas da mintga vegliadetgna da tut il mund. Il motto è «Ladies only!». Enfin uss avain nus survegni 126 partituras – e trais da quellas preschentain nus tar la biennala. Or da questa gronda funtauna vegn jau però segiramain a resguardar l’in u l’auter per ina stagiun futura.
Intervista:
Thomas Meyer 

Ensemble ö!-s’enclina..

Concert spezial launch neo.mx3 &Ensemble ö!. 11. Oktober 2020:
Stephanie Hänsler: Im Begriffe, Alfred Knüsel: Mischzonen, Asia Ahmetjanova: La voix, David Sontòn Caflisch: aqua micans (danach als Video auf neo.mx3 und rtr.ch/musica).

Ensemble ö!: Saison 20/21
Tuns contemporans, Biennale für Neue Musik Chur: 9.-11. April 2021

Stephanie Haensler, Asia AhmetjanovaMagnus Lindberg, Tristan MurailVladimir Tarnopolski, Gwyn Pritchard, Klaus LangMarc-André Dalbavie

Neo-profiles: Ensemble ö!, David Sontòn CaflischKlaus Huber, Stephanie Hänsler, Martin Derungs, Roland Moser, Alfred Knüsel